از سینمافا ...

او در جامعه ی امروز زندگی می کند

نگاهی به فیلم جرم به بهانه ورود به شبکه نمایش خانگی

کیمیایی سال ها با فیلم های متفاوت و خاطره سازش - در سینمای ایران تاخت تا اینکه یک دوره از سرعتش کاسته شد و فیلم هایی را روانه ی پرده ی سینماها کرد که رنگ و بوی روزهای تاختش را نداشتند . در چند سال اخیر منتقدان استاد را به اینکه هنوز در گذشته مانده است - محکوم کردند . حال فیلم های نه چندان خوبش با اینکه می خواست در همان سبک قدیمی کیمیایی ساخته شود - برچسب درگذشته ماندن بهشان خورد اما به هیچ وجه مورد مقایسه با شاهکارهای ان زمان های استاد نبودند . چندین سال سینمای متفاوت کیمیایی اینگونه حرکت کرد تا اینکه در روزهای بهاری ۱۳۹۰ - بیست و هشتمین فیلمش به اکران سینماهای ایران درآمد . "جرم" آخرین ساخته ی استاد مسعود کیمیایی با بازی پولاد کیمیایی و حامد بهداد است که قهرمان دارد . قهرمانی که متعلق به سینمای کیمیایی و ساخته های زمان دورش است . اما این قهرمان - قهرمانی امروزی است . قهرمانی که از دل جامعه ی امروز بیرون امده است با اینکه داستان فیلم در سال های قبل از انقلاب می گذرد اما همانطور که جرم از حال و هوای شخصی کیمیایی داستانش رقم خورده است - استاد در جامعه ی امروز زندگی می کند - پس قهرمانی امروزی در دل سالیان قبل را خلق کرده است و این کار بزرگی است . مسعود کیمیایی کارگردان خاطره سازی است که بیش از ۴۰ سال سابقه ی کارگرانی دارد . بیش از ۴۰ سال کارگردانی موفق و متفاوت است . کارگردانی که با دومین تجربه ی کارگردانی اش تحولی در سینمای ایران ایجاد کرد .با فیلم "قیصر" موجی نو را در سینمای ایران رقم زد

جرم یک فیلم کامل و بهترین فیلم دهه هشتاد از استاد کیمایی است . جرم فیلمی تمام عیار است که با همه ی این نکات فیلم ماندگاری است . فیلم از همان سکانس اولیه نشان می دهد که کیمیایی به سینمای خوب خودش برگشته است . و معلوم است داریم یک فیلم خوب از یک استاد می بینیم . موسیقی و ضرب آهنگ های کارن همایونفر هم به فیلم خیلی کمک کرد . و بسیار خوب و به موقع است مخصوصا سکانس اولیه فیلم که ناصرو رضا دارند فرار می کنند و موسیقی کارن همایونفر آن ها را همراهی می کند . آن سکانس و موسیقی اش و قاب های نابش دیوانه کننده است . فیلم جرم بر عکس کسانی که می گویند فیلم مال این دوره نیست و حرفش هم مال این  دوره نیست باید گفت که جرم یک فیلم کامل و بسیار امروزی است . چون اگر یادتان باشد فیلم نامه این فیلم در دوره زمان حال می گذشت اما به دلایلی ، فیلم نامه جرم مجوز نگرفت و مسعود کیمیایی مجبور شد که زمان فیلم را تغییر دهد اما المان های امروزی گذاشت مثل پراید ، پیکان ، موتور ، پلاک ملی و ... که بعضی از دوستان به ظاهر منتقد  آن را سوتی های فیلم های مسعود کیمیایی می نامند که باید بگویم سخت در اشتباه هستند چون این ها المان هستند ، المان های امروزی هستند . و عمدی هم بوده است . حتی استاد کیمیایی و پولاد کیمیایی در نشست رسانه ای فیلم در جشنواره فیلم فجر گفته است که فیلم هیچ زمانی ندارد . یا می توان گفت تمام فیلم کابوس های رضا خان سرچشه است که در زندان به سر می برد ، بعضی از سکانس های فیلم رویایی هستند مثلا سکانسی که ناصر به دیدار رضا می رود ، رضا که در زندان است . آن سکانس نوعی وهم و خیال است و شاید هم کابوس های رضا است . چون آن فضا به ناکجا بیشتر شبیه است تا یک مکان واحد و واقعی و رئال . اما در هر صورت رفاقت را به من نشان داد در آن سکانس ، همین کافی است چه وهم باشد چه سورئال باشد چه رئال . نکته اش این است که کیمیایی استاد بوجود آوردن لحظه های ناب است این مهم است . 
جرم یک فیلم خاطره ساز است . این فیلم فیلمی است که یک مسعود کیمیایی کامل دارد بعد از چند فیلم ضعیف از استاد کیمیایی این بار با یک فیلم کامل طرف هستیم . و با یک پولاد کیمایی  پخته شده در نقش رضا سرچشمه و یک ناصر خوب و پر انرژی و یک رفیق خوب و با مرام با بازی خوب حامد بهداد که بسیار پر شور و هیجان بازی می کند طرف هستیم و بی شک بهترین سکانس های فیلم ، سکانس های دو نفره حامد بهداد و پولاد کیمیایی است . بوی رفاقت می دهد آن سکانس ها ، بوی دوستی ، بوی از خود گذشتی ، بوی مرام و ...  مخصوصا سکانس دست گذاشتن بر روی مار ، که ناصر می فهمد در رفاقتش با رضا کم گذاشته است و می خواهد با این از خود گذشتی ، رفاقتش را ثابت کند و هنگامی که دستش را بر روی کیسه مار می کند ، رضا نگران می شود ، حتی رضا در هنگامی که مادرش فوت کرد  آنقدر نگران و خشمگین و ناراحت نبود  ولی وقتی خطر از دست رفتن رفیقش را دید بسیار ناراحت شد . یا سکانس هایی که در آمبولانس ناصر می بینیم و در راه سفر با هم هستند . چه دیالوگ ها و چه سکانس های نابی دارد آن سکانس ها . فیلم از جایی پرانرژی تر می شود که ناصر و رضا با هم همسفر می شوند . 
یک از نکات ضعف فیلم ، دوبله شدن فیلم جرم است ، دوبله به فیلم ضرر زده است ولی دوبله فیلم حال و هوای فیلم های قبل از انقلاب مسعود خان کیمیایی را می دهد ولی مناسب این فیلم نیست شاید هم یکی از دلایلش این باشد که دیالوگ هایی که در دوبله  است ، متفاوت است  با دیالوگ هایی که با صدای سر صحنه است . صدای سر صحنه را بیشتر می پسندم ، چون رئال تر است و بوی فیلم های کیمیایی را می دهد . ولی صدای دوبله این طور نیست به نظرم . 
جرم روایت گر مردی است که نمی خواهد از عقیده اش بگذرد و در آخر هم نمی گذرد ، رضا سر چشمه وقتی متوجه می شود قاسم خان آدم خوبی نیست و اعتمادی به او ندارد او را می کشد و وقتی دید آن نفر رو که باید بکشد شخص خوبی بود ، نمی کشد و می گوید من ماشه ام رو جایی می کشم که فکر کرده باشم . 

از قهرمان  فیلم جرم می گویم با بازی پولاد کیمیایی - این قوی ترین و زیبا ترین بازی ای بود که از پولاد تا کنون دیدم . همین و بس . بازی های بزرگانی چون جمشید مشایخی و داریوش ارجمند که همیشه تعریفی است . لعیا زنگنه هم که خصوصا با اون دیالوگ های زیبایی که برای نقشش نوشته شده بود و ببشتر از همه چیز باعث گیرایی نقشش شد زیبا و قوی دیدنی نقش افرینی کرد . شبنم درویش و نیکی کریمی خیلی تعریف ندارند البته درویش در سکانسی که رضا سرچشمه به خانه می آد و او با یکی از اهالی خانه جر و بحث می کنند خوب عمل کرده و باید تلاشش را بیشتر می کرد و هر چند که  همین حد بازی خوب را مدیون استاد است و بیشتر ان را باید خود مایه می گذاشت که نتوانست . 
اما و اما ... انرزی رام نشدنی سینمای ایران حامد بهداد - همیشه زیبا - قوی - محکم - جالب و هیجان انگیر نقش افرینی می کند چه برسد در فیلمی بازی کند که همه ی جنبه هایی را که با انان عاشق سینما شد را داراست : مسعود کیمیایی - فیلمی که به سبک گذشته ها ساخته شده - قهرمان - قهرمانی که در گذشته ها با بازی بازیگران مورد علاقه اش به بازی درامده اند و او تماشایشان کرده - حال امروز او در چنین فیلم و نقشی بازی کرده است پس یکی از بهترین و ماندگار ترین بازی هیای خود را بازی کرد که بر پرده ی سینماها شاهد و بینا هستیم .